Multistakeholderdialoog Rajasthan 2025
Samenwerken aan betere werkplekken in de zandsteenketen
In september 2025 nam Brachot deel aan een multistakeholderdialoog in Rajasthan, India. Deze reis maakte deel uit van een project met enkele TruStone-leden. Naast hun inzet binnen het TruStone-initiatief bouwen zij in hun eigen aankoopketen een aanvullend project uit, met steun van de Nederlandse RVO.
Verschillende zandsteenproducenten uit de aankoopketen van Brachot — groeves, fabrieken en cobble-yards — openden hun sites om te tonen welke inspanningen zij de afgelopen jaren leverden om de werkomstandigheden te verbeteren. Samen met een andere invoerder, de Nederlandse NGO Arisa en de lokale NGO Manjari bezochten we deze locaties om ter plaatse te zien welke vooruitgang werd geboekt.
Bij de verschillende leveranciers in Rajasthan werden in het kader van dit RVO-project risicoanalyses uitgevoerd. Op basis daarvan formuleerden de betrokken partijen in open dialoog een reeks acties, die vervolgens ook werden uitgevoerd. Het ging zowel om administratieve maatregelen (het uitwerken van policies, het aanbieden van overheidsvoordelen zoals pensioen- of verzekeringsregelingen aan arbeiders, het oprichten van klachtencommissies) als om praktische verbeteringen (extra persoonlijke beschermingsmiddelen voorzien, werkprocedures aanpassen).
Daarnaast werden diverse trainingen georganiseerd voor zowel management als arbeiders, onder meer rond duurzaam ondernemen en veiligheid en gezondheid op de werkvloer.



Positieve stappen vooruit
De thema’s in de multistakeholderdialoog gingen vooral over de persoonlijke veiligheid van arbeiders, de algemene gezondheid binnen de ondernemingen en de versterking van sociale rechten voor werknemers. Om dit te realiseren, werd vooral ingezet op bewustmaking van deze noden bij de bedrijfsleiding, het management en de arbeiders. Ter plaatse bleek dat de producenten al heel wat stappen in de goede richting hadden gezet.

Een van de producenten had al stappen gezet om verschillende werknemerscomités op te richten, zodat werknemers een stem krijgen om klachten te melden. In de fabrieken gaat het om een klachtencommissie waarin management en arbeiders om de twee maanden samenkomen om klachten te bespreken en op te lossen. Alles wordt gedocumenteerd, en de leden van deze commissie zijn democratisch verkozen en zichtbaar vermeld in de fabriek.
In de groeve werden drie commissies opgericht — een klachtencommissie, een veiligheidscommissie en een commissie voor huisvesting — telkens samengesteld uit democratisch verkozen vertegenwoordigers van zowel arbeiders als management. Deze commissies komen op regelmatige basis samen om thema’s te bespreken en aan te pakken. Tijdens het bezoek woonden we verschillende van deze vergaderingen bij.
Betere arbeidsomstandigheden in de cobble yards
Er ging bijzondere aandacht uit naar de handwerkplaatsen (“cobble yards”), waar zandsteenkasseien volledig manueel worden geproduceerd. Deze cobble yards vormen het onderwerp van een volgende fase in het project. Gezien de uitdagende werkomstandigheden speelt het voorzien van persoonlijke beschermingsmiddelen een grote rol: handschoenen, veiligheidsschoenen, mobiele schaduwplekken … gecombineerd met training en sensibilisering van de arbeiders en het aanstellen van een gecertificeerde EHBO-verantwoordelijke per cobble yard (meerdere trainingssessies zijn gepland). Daarnaast wordt ook gekeken naar noodzakelijke infrastructuur, zoals toiletten en drinkbaar water.

Ten slotte brachten we ook een bezoek aan de lokale NGO Manjari, die in de gemeenschap van Budhpura een community center heeft opgericht. Dit centrum, dat voortkomt uit het No Child Left Behind-project waarbij Brachot samen met de internationale NGO Arisa actief betrokken was, biedt onder meer een klaslokaal en een bibliotheek waar kinderen (online) lessen kunnen volgen. Manjari heeft daarnaast een aparte ruimte ingericht waar gratis medische screenings worden aangeboden aan de gemeenschap. Een arts zal er wekelijks langskomen voor medische controles.
Samen verder bouwen aan verbetering
Aan het einde van de reis werd het volledige traject geëvalueerd en werd een inschatting gemaakt van de mogelijke volgende stappen. De bedoeling is om op blijvende basis trainingen te voorzien voor zowel bedrijfsleiding als arbeiders, verder te blijven werken aan de werkomstandigheden in de handwerkplaatsen (“cobble yards”) en de sociale zekerheidsmechanismen bij de producenten verder uit te bouwen. De lokale leveranciers stonden zeer positief tegenover de verbeteringen, zagen duidelijk de meerwaarde en zetten het verbetertraject gemotiveerd voort.
Het bezoek aan Rajasthan was een mooi voorbeeld van hoe samenwerking tussen verschillende belanghebbenden en partners in de productieketen tot concrete resultaten kan leiden. De gezamenlijke inspanningen werpen hun vruchten af, al blijven we aandacht houden voor passende werkomstandigheden bij de producenten die onze zandsteenkasseien vervaardigen.

TruStone is een gezamenlijk initiatief waarin de Vlaamse en Nederlandse natuursteenindustrie, Vlaamse en Nederlandse overheden, NGO's en vakbonden samenwerken aan een verantwoorde productie en aankoop van natuursteen. De leden van dit convenant verbinden zich tot verantwoord ondernemen met respect voor mens en natuur.